Indische neushoorn Namaste in verwachting van een jong. Foto: Diergaarde Blijdorp/Rob Doolaard

Indische neushoorn Namaste uit Diergaarde Blijdorp is (hoog)drachtig. Dat blijkt uit hormoononderzoek en een echo. De draagtijd bij een Indische neushoorn is ca. 16 maanden. Met zo’n lange draagtijd is het lastig om de datum heel precies vast te stellen. Uitgaande van de dekking op 28 oktober 2015 wordt de bevalling in januari of februari verwacht.

Namaste heeft al vollere uiers en de melkproductie lijkt al wat op gang te komen.  Ze gaat vaker liggen dan normaal. Dit kunnen al voortekenen zijn van een naderende bevalling. De eerste voorbereidingen zijn al getroffen. Zo is er een webcamverbinding tot stand gebracht met de kraamkamer. Bezoekers kunnen Namaste de komende tijd vanuit de eigen huiskamer volgen via www.diergaardeblijdorp.nl/neushoorn/  Met een beetje geluk is de bevalling dus live te zien!

De verzorgers kijken ‘s nachts ook mee en ze hebben verse houtsnippers op de vloer gelegd om te voorkomen dat het jong na de geboorte uitglijdt. Uit voorzorg is tijdelijk het waterbassin afgesloten.

Namaste is een ervaren moeder die al zes jongen heeft voortgebracht. De geboorte van het laatste jong is al weer ruim vier jaar geleden. De toekomstige vader, Gujarat, is weer terug naar Planckendael, zodat Namaste het hele verblijf voor zichzelf heeft en in alle rust kan bevallen.  Bij de opvoeding speelt hij ook geen rol, want neushoorns leven solitair, behalve in de paartijd.

Indische neushoorns komen in hun natuurlijke leefgebied alleen nog voor in enkele reservaten in Noord-India en Nepal waar zij tegenwoordig gelukkig effectief worden beschermd tegen stropers.

Leeuwenberg in Serenga. Foto: WILDLANDS Adventure Zoo Emmen

In de kraamkamer van de Leeuwenberg in WILDLANDS Adventure Zoo Emmen is een aantal welpjes geboren. Moeder leeuw en haar jongen maken het goed. Net als in het wild heeft ze zich afgezonderd van de troep en houdt voorlopig de andere leeuwen op een afstand. Het is daarom ook nog niet bekend hoeveel leeuwtjes er geboren zijn.

Afrikaanse leeuwenwelpen komen na een draagtijd van ongeveer honderd dagen ter wereld. De eerste dagen hebben de welpen hun ogen nog gesloten. Ze zijn dan kwetsbaar en volledig afhankelijk van hun moeder die zich daarom afzondert op een veilige plaats.

De moeder en welpjes in Serenga blijven de eerste weken nog in de kraamkamer en zullen de Leeuwenberg nog niet direct gaan ontdekken.

WILDLANDS Adventure Zoo Emmen is geopend sinds 25 maart 2016 en bestaat uit drie werelden. Serenga: zorgen voor de natuur, Jungola: samenleven met de natuur en Nortica: onderzoek naar de natuur.

Dierverzorger Dik en een gilamonster, een diersoort dat in winterslaap gaat. Foto: DierenPark Amersfoort

Verschillende reptielsoorten kruipen voor een aantal maanden onder de wol in DierenPark Amersfoort. “Tijdens de winterslaap doen de dieren energie op die zij hard nodig hebben als het voorjaar weer aanbreekt”,  vertelt dierverzorger Dik Eenink.

“In de warme maanden zijn de dieren vooral druk met paren, eieren leggen en voedsel zoeken. Als de reptielen dit het hele jaar zouden doen, raken zij uitgeput”, legt Dik uit. “Bovendien is er in de winter geen voedsel voor hen te vinden; er hangen geen bladeren meer aan de bomen en de insecten zijn vertrokken.”

Gedurende de winterslaap verblijven de dieren in een speciale ‘slaapkamer’. “Vanaf september brengen wij de temperatuur en het aantal zonuren stapsgewijs terug, totdat het licht volledig uitgaat”, vertelt Dik. “Zo gaan de gilamonsters (hagedissoort) terug van 35 naar 13 graden en de halsbandleguanen van 35 naar 6 graden.”

Tijdens de winterrust houden de dierverzorgers de temperatuur en de reptielen goed in de gaten in de Amersfoortse dierentuin. Na twee maanden worden de dieren weer langzaam wakker gemaakt. “Zij zijn dan volledig opgeladen en leggen soms na twee weken al hun eerste eieren. Een heel goed teken!”, besluit Dik.

Halsbandleguaan. Foto: DierenPark Amersfoort

Kennismaking van de neushoorns. Foto: WILDLANDS

Op de savanne van WILDLANDS Adventure Zoo Emmen heeft de nieuwe neushoornman vanochtend kennis gemaakt met de twee neushoornvrouwtjes. WILDLANDS is verheugd met de komst van deze mannetjesneushoorn omdat hij belangrijk is voor het Europees fokprogramma.

De witte neushoorn wordt met uitsterven bedreigd, omdat stropers het voorzien hebben op zijn hoorn, waaraan ten onrechte medicinale eigenschappen worden toegeschreven.

WILDLANDS Adventure Zoo Emmen vindt het belangrijk aan het behoud van deze soort een bijdrage te leveren.

In zuidelijk Afrika leven nog slechts zo’n 16.000 neushoorns in nationale parken. Een vrouwtje krijgt maar eens in de 3 – 4 jaar een jong na een draagtijd van 16 maanden. Omdat er jaarlijks ongeveer 1000 dieren gestroopt worden, is de situatie kritiek.

De eerste kennismaking in WILDLANDS vanochtend zag er hoopvol uit. De nieuwe man toonde direct belangstelling voor vooral het jongste vrouwtje. Het is de bedoeling dat zij in de toekomst voor nakomelingen gaan zorgen.

WILDLANDS Adventure Zoo Emmen is geopend sinds 25 maart 2016 en bestaat uit drie werelden. Serenga: zorgen voor de natuur, Jungola: samenleven met de natuur en Nortica: onderzoek naar de natuur.

Jonge Vosmangoest met moeder. Foto: DierenPark Amersfoort

Verrassing in DierenPark Amersfoort: in het verblijf van de vosmangoesten kwam afgelopen week ineens een kleine vosmangoest uit het hol tevoorschijn. Wanneer het jong precies is geboren, weten de dierverzorgers niet. “Een jonge vosmangoest verblijft na de geboorte een tijdje in het ondergrondse gangenstelsel”, vertelt dierverzorger Christel Broekman.

“In die tijd wordt de jonge vosmangoest door moeder ondergronds verzorgd. Als het kleintje oud genoeg is, komt het jong vanzelf naar buiten gekropen. Het zal ongeveer tien maanden duren totdat de vosmangoest net zo groot is als de ouders”, licht Christel toe. Het is nog onduidelijk of het jong een mannetje of een vrouwtje is.

Moeder en jonge Vosmangoest. Foto: DierenPark Amersfoort

De vosmangoest wordt door bezoekers vaak verward met een stokstaartje. “Dat is niet zo gek”, zegt Christel. “De twee diersoorten zijn namelijk familie van elkaar en vertonen veel overeenkomsten. Zo staan beide soorten regelmatig op hun achterpootjes de wacht te houden. In Zuid-Afrika, waar de vosmangoesten en de stokstaartjes in het wild leven, wonen zij soms zelfs bij elkaar in hetzelfde gangenstelsel.” In de Amersfoortse dierentuin zijn de vosmangoesten te bewonderen naast de ingang van nachtdierenhuis De Nacht.

Op 3 november 2016 vond het tweede dierentuin en wetenschap symposium van de NVD plaats in Safaripark Beekse Bergen. De dag zat vol met interessante en pakkende presentaties van wetenschappers en studenten, een excursie en vooral gezelligheid en gezamenlijkheid.

Het thema van het symposium was het onder de aandacht brengen van de link tussen de dierentuinen en de wetenschap en daarnaast het belang van het versterken van deze relatie. Naast het bijwonen van de presentaties gaf deze dag de deelnemers ook de mogelijkheid om te netwerken en informatie te delen.  Bijna 200 deelnemers waren tezamen gekomen op deze dag. Een scala aan mensen van verschillende achtergronden, maar allen met dezelfde passie. Een dag als deze brengt iedereen bij elkaar, zowel medewerkers van NVD tuinen als universitaire studenten, docenten, professoren en andere geïnteresseerden.

Daarnaast hebben alle deelnemers er gezamenlijk voor gezorgd dat er geld ingezameld werd voor Quagga, het natuurbehoudfonds van dierentuinen. Als afsluiter van het symposium is er een cheque van €1.700,- overhandigd aan John de Hoon, penningmeester bij Quagga, en directeur van Vogelpark Avifauna. De donatie zal ingezet worden om een zeer belangrijk project te steunen voor het behoud van de Afrikaanse gieren.

Olifantje geboren in ARTIS. Foto ARTIS Ronald van Weeren

21 maanden dragen, 2 minuten baren

In slechts twee minuten was de bevalling al achter de rug: na een dracht van 631 dagen, 21 maanden, is vandaag om 18.07 uur een Aziatische olifant geboren in ARTIS. Het is het vierde kalf van matriarch Thong Tai. Nooit eerder beviel de olifantenkoe zo vlot. Het kalf stond al binnen een paar minuten op de poten. Het is een koetje. Om 20.45 uur heeft het bij de moeder gedronken. De eerste melk, de biest, is zeer belangrijk. Niet alleen als voeding, maar ook omdat daar belangrijke afweerstoffen in zitten. De geboorte van de olifant is te zien op www.artis.nl/olifantje  

Start bevalling

Sinds een aantal jaar wordt er regelmatig bloed afgenomen bij drachtige olifantenkoeien om de waarden van het zwangerschapshormoon progesteron te bepalen. Op 11 oktober werd bij het bloedonderzoek van Thong Tai vastgesteld dat het hormoon plotseling sterk gedaald was. Daardoor wisten de dierenarts en dierverzorgers dat de geboorte spoedig zou plaatsvinden.

Bult
Toch liet de bevalling na de daling van het hormoon nog op zich wachten: Thong Tai is in de afgelopen week nog gewoon naar buiten geweest. Pas vanavond zag de dierverzorger dat Thong Tai stond te poepen, en dat haar mest bleef hangen. Daarna was de bult te zien, die verraadde dat het kalf op weg was door het geboortekanaal. Na twee minuten gleed het kalf al naar buiten. De eerste dochter van Thong Tai, Yindee (2005), was aanwezig bij de geboorte.  In het wild kiest een drachtige olifant een vrouwelijk familielid uit haar kudde om haar te ondersteunen.

Opstaan

Soms lijkt het kalf vlak na de geboorte niet te reageren. Een ervaren olifantenkoe onderneemt dan verschillende acties om het jong te stimuleren te gaan ademen en op te staan. Bijvoorbeeld door het vlies met de poot open te breken, of beheerst te schoppen tegen het kalf. Dat ziet er wat cru uit, maar het is een reactie van een net bevallen olifant die het leven van het jong kan redden. Immers, in de baarmoeder ademt het nog niet. Na de eerste ademhaling wordt het kalf actief, en probeert het te gaan staan. Zo ging het bij deze geboorte ook: op het filmpje van de bevalling is te zien hoe Thong Tai, terwijl ze met haar oren klappert, zachtjes met haar poot tegen het kalf aanstoot. Dit moment duurde maar kort. Het kalf stond al binnen een paar minuten op de poten.

Aziatisch

De geboorte van de bedreigde Aziatische olifant (Elephas maximus) is van groot belang voor het Europese fokprogramma (EEP), waar ARTIS onderdeel van is.  De dierverzorgers noemen het pasgeboren olifantje Sanuk. Dit is een Thaise naam, die gekozen is omdat de naam voorkomt in het oorspronkelijke leefgebied van de Aziatische olifant.

Bezoek olifant

De komende dagen zal duidelijk worden wanneer de olifantenkoe en haar kalf naar buiten gaan. Dat is afhankelijk van het weer en de ontwikkeling van het kalf. Wel is het voor ARTIS-bezoekers beperkt mogelijk om de jonge olifant in de stal te zien. Kijk voor actuele bezoektijden op www.artis.nl/olifantje

Persbezoek

Beeldopnames maken in de stal is niet mogelijk. Op aanvraag zijn er wel beelden beschikbaar die ARTIS kan aanleveren. Afhankelijk van de omstandigheden, zal de olifant over enkele dagen naar buiten gaan. Indien u interesse heeft om hierbij aanwezig te zijn, houden we u graag op de hoogte van de dag waarop dit gebeurt. U kunt zich hiervoor aanmelden met uw naam, medium, telefoonnummer en e-mailadres via communicatie@artis.nl.

Olifantje geboren in ARTIS. Foto: ARTIS Ronald van Weeren