Foto: Ronald van Weeren / ARTIS
Na vier jaar kunnen de vrouwelijke zeeleeuwen weer paren
Vanaf vandaag is er voor het eerst in vier jaar een mannelijke Californische zeeleeuw te zien in ARTIS. Vanochtend gleed de vijfjarige zeeleeuwenman voor het eerst het water in van zijn nieuwe verblijf. De komst van de mannelijke zeeleeuw valt in het kader van het Europese fokprogramma voor Californische zeeleeuwen (Zalophus californianus) waar ARTIS aan deelneemt. In ARTIS zal hij samenleven met vier vrouwelijke Californische zeeleeuwen van twintig, negentien, veertien en zeven jaar oud. Om de groepsstructuur en het natuurlijke gedrag van de zeeleeuwen in stand te houden, is het belangrijk dat er een man in de groep is. De mannelijke zeeleeuw is nu nog te zien in een apart bassin. Voor het voortplantingsseizoen in mei aanbreekt, wordt hij geïntroduceerd bij de vrouwelijke Californische zeeleeuwen.
Foto: Ronald van Weeren / ARTIS
De mannelijke zeeleeuw zal niet alleen gezelschap krijgen van vier vrouwelijke zeeleeuwen, maar ook van eiders (Somateria mollissima) en Afrikaanse pinguïns (Spheniscus demersus). Dit is voor het eerst gedaan bij ARTIS, in de natuur leven deze dieren niet samen. Om het natuurlijke gedrag van de dieren te stimuleren, probeert ARTIS zoveel mogelijk interactie tussen verschillende diersoorten te bevorderen. Het bij elkaar brengen van meerdere diersoorten in één verblijf, zorgt ervoor dat de leefomgeving voor de dieren interessanter wordt. Ze krijgen door deze sociale verrijking meer prikkels.
Beachmaster
Californische zeeleeuwen zijn van nature sociale dieren, die in het voortplantingsseizoen harems vormen. Een haremgroep is een groep met vrouwelijke dieren die wordt geleid door een mannelijk dier. Een mannelijke zeeleeuw is duidelijk groter dan een vrouwelijke zeeleeuw, iets wat vaker voorkomt bij dieren die in een haremsysteem leven. De gorilla is een ander voorbeeld, en de ‘gewone’ leeuw trouwens ook. Het verschijnsel waarbij de man er duidelijk anders uitziet dan de vrouw, noemen biologen ‘seksuele dimorfie’. Bij zeeleeuwen wordt de man ook wel beachmaster genoemd, want in het paarseizoen laat hij door zijn gedrag zien dat er maar één de baas is in zijn groep. Op de rotsen of op de stranden waar de vrouwelijke zeeleeuwen met jongen liggen, zit hij in een opgerichte houding, dus met de kop omhoog. Hij maakt indruk met zijn brede kop met kam, en grote, zwarte lijf, en schorre gebrul.
El Niño-effect
In het wild leven er zo’n 155.000 Californische zeeleeuwen langs de westkust van Noord-Amerika, met als centrum het kustgebied van Californië. Volgens de IUCN (International Union for the Conservation of Nature) gaat het in het algemeen goed met de Californische zeeleeuw. Toch vonden er in de jaren ’13, ’14 en ’15 diverse massastrandingen plaats van éénjarige, uitgehongerde zeeleeuwenpups. De zeeleeuw is een indicatiesoort: een soort waaraan je kan zien hoe het met het ecosysteem is gesteld. Het aanspoelen van de hongerpups is een signaal dat er in het ecosysteem iets mis is. De wateren van de Stille Oceaan waren in die jaren veel warmer dan normaal door het El Niño-effect. Als gevolg daarvan hield de voedselvis zich veel noordelijker op en lukte het de jongen niet om die vis te halen.